Algemene Marsen van de Koninklijke Landmacht
Mars van de jonge Prins van Friesland
Componist: Onbekend
Arrangement: kapitein C.L. Boer - kapelmeester Koninklijke Militaire Kapel van het Regiment Grenadiers en Jagers
De Mars van de Jonge Prins van Friesland is een compositie ontstaan in het begin van de 18e eeuw als eerbetoon aan prins Johan Willem Friso van Nassau-Dietz, een stadhouder die een voorouder is van het huidige Nederlandse koningshuis. De componist blijft helaas onbekend.
De mars werd oorspronkelijk binnen het Nederlandse leger gespeeld bij de aankomst en het vertrek van Zijne Majesteit de Koning, Hare Majesteit de Koningin, leden van het Koninklijk Huis of bij inspecties door een militaire autoriteit.
Tegenwoordig is de functie van de mars iets veranderd: zij wordt gespeeld ter vervanging van het volkslied wanneer een hoge gast, maar lager in rang dan het staatshoofd, een ceremonie betreedt.
Deze mars is als parademars opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie.
Vaandelmars
Componist: Fr. Dunkler jr. - Kapelmeester Koninklijke Militaire Kapel van het regiment Grenadiers en Jagers.
Gecomponeerd op april/mei 1849 in Den Haag.
Foto is originele handschrift van Fr. Dunkler Jr.
De vaandelmars is een militaire mars dat traditioneel wordt gespeeld bij het in- en uittreden van een vaandelwacht. Eerst werd het Signaal Vaandelmars door de tamboers geslagen, daarna werd de Vaandelmars door het gehele orkest of door één hoornblazer gespeeld, gevolgd door het Wilhelmus.
Tegenwoordig wordt de Vaandelmars niet meer gespeeld, alleen het Signaal Vaandelmars bij het in- en uittreden van het vaandel, dit signaal wordt gevolgd door de eerste vier maten van het volkslied Wilhelmus.
Inspectiemars
Componist: J.P. Laro
J.P. Laro: Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële inspectiemars voor de Koninklijke Landmacht algemeen.
IGK Mars
Componist: J.P. Laro - Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht
Titel: Inspecteur Generaal Krijgsmacht Mars
Deze mars is een compilatie van de defileermarsen van de vier onderdelen van de Nederlandse krijgsmacht. De mars begint met de defileermars van de Koninklijke Marine, gevolgd door de Grenadiersmars voor de Koninklijke Landmacht. Vervolgens klinkt de defileermars van de Koninklijke Luchtmacht, en de mars wordt afgesloten met de defileermars van de Koninklijke Marechaussee.
Huldigingsmarsch
De Huldigingsmars is eigenlijk geen defileermars, maar een parademars. Een parademars is bedoeld om statig en plechtig te klinken bij een ceremonie en wordt daarom in een langzamer tempo uitgevoerd dan een defileermars. Een defileermars daarentegen is van oorsprong juist geschreven om op te marcheren tijdens een defilé.
De opname op YouTube wordt echter in het tempo van een defileermars gespeeld, waardoor de Huldigingsmars minder tot zijn recht komt.
Componist: C.L. Boer - Kapelmeester Koninklijke Militaire Kapel van het regiment Grenadiers en Jagers
Titel: Huldigingsmarsch
Gecomponeerd in 1923 ter gelegenheid van het Regeringsjubileum van Hare Majesteit de Koningin.
Opgedragen aan den Generaal Majoor H.C.J. ter Beek, adjudant i.b.d. van H.M. de Koningin en Oud-Commandant van de Brigade Grenadiers en Jagers.
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars voor de Koninklijke Landmacht algemeen.
Nulli Cedo
Componist: J.P. Laro - Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht
Titel: Nulli Cedo (Ik wijk voor niets)
Wordt gespeeld wanneer eenheden van het wapen der infanterie defileren die tot meer dan één regiment behoren en wisseling van marsen niet gewenst is.
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars voor het Wapen der Infanterie.
Mars van het 1e legerkorps
Componist: J.P. Laro - Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht
Titel: Mars van het 1e legerkorps
"Deze door de uitgeverij Basart (Strengholt) bekroonde mars werd in februari 1960 door de toenmalige legerkorpscommandant, Ltn. Gen. P. Gips, als officiële mars van het 1ste Legerkorps aanvaard. De uit 3 delen bestaande mars symboliseert het dreigend gevaar van de vijand (mineur); dan het officiële signaal ‘Voorwaarts’ met het optrekkende Legerkorps. Het trio geeft met veel trompetgeschal de overwinningsvreugde weer."
Bron: Achterkant CD-hoes Op mars met de Johan Willem Friso Kapel o.l.v. Kapitein J.P. Laro
Na de Tweede Wereldoorlog ontstond er in Europa een nieuwe geopolitieke realiteit. De oprichting van de NAVO in 1949 was een belangrijke stap in de gezamenlijke verdediging van West-Europa tegen het communisme. In dit kader werd het 1e Legerkorps van Nederland opgericht, voortkomend uit de eerste vredesdivisie van 1936. Dit korps symboliseerde de vastberadenheid van Nederland om bij te dragen aan de collectieve veiligheid in Europa.
Het 1e Legerkorps was verantwoordelijk voor de verdediging van een deel van de Noord-Duitse Laagvlakte en maakte deel uit van de Northern Army Group van de NAVO. Het korps omvatte diverse eenheden, waaronder infanterie en artillerie, en nam deel aan talrijke militaire oefeningen om de samenwerking binnen de NAVO te versterken.
Na de toetreding van West-Duitsland tot de NAVO in 1955 kreeg het korps de taak om een strategisch gebied in Noord-Duitsland te verdedigen. Vanaf 1963 was een deel van het korps gestationeerd in Duitsland, met Seedorf als uitvalsbasis.
Met de val van het IJzeren Gordijn in 1989 kwam er in 1995 een einde aan het 1e Legerkorps. Dit markeerde de overgang naar het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps, dat samen met Duitsland opereert als staf-element voor grootschalige operaties.
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars bij grote landmachteenheden.
B.L.S-Mars
Componist: J.P. Laro (/ S. van der Poort?)
Titel: B.L.S. Mars
Mars Bevelhebber Landstrijdkrachten
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars bij grote landmachteenheden.
Hollands Glorie
Componist: J.P. Laro - Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht
Titel: Hollands Glorie, NTC Mars
Nationaal Territoriaal Commando
De term Hollands Glorie wordt vaak gebruikt om de trots, schoonheid en historische betekenis te beschrijven. Deze mars symboliseert de waardering en nationale trots voor het Nationaal Territoriaal Commando.
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars bij grote landmachteenheden.
Mars van de 4e divisie
Componist: J.P. Laro - Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht
Titel: Mars van de 4e divisie
De 4e Divisie werd in 1905 opgericht. Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) werd de divisie gemobiliseerd en fungeerde als strategische reserve. Na de Val van Antwerpen in 1915 werd de focus van de divisie verlegd naar de verdediging van de westelijke delen van Zuid Nederland.
Tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 waren er twee legerkorpsen opgesteld in de Grebbelinie, met in totaal vier infanteriedivisies. In het noorden bevond zich het IVe Legerkorps, met de 7e en 8e Divisie, terwijl het IIe Legerkorps in het zuiden de 2e en 4e Divisie omvatte. Na de capitulatie van het Nederlandse leger op 15 mei 1940 werd het gehele veldleger ontbonden.
Na de oorlog, in januari 1949, werd de oprichting van een legerkorps goedgekeurd, en de 4e Divisie werd op 1 februari 1953 heropgericht. In de jaren daarna werden verschillende reorganisaties doorgevoerd, waaronder de vorming van een nieuwe Eerste Divisie (1e divisie 7 december). Op 19 mei 1993 werd de 5e divisie opgeheven en vormden de eerste en de vierde gezamenlijk het Eerste Legerkorps, waarna dit na de val van het IJzeren Gordijn in 1995 geheel is opgeheven.
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars bij grote landmachteenheden.
Mars van de 5e divisie
Componist: E. Roosegaarde Bisschop
Titel: 5de divisie
Instrumentatie: J. Weistra
Gecomponeerd in 1962
Deze mars ontstond tijdens de zomermaanden 1962, toen de gehele mobilisabele 5e Divisie voor herhalingsoefeningen in La Courtine was onder bevel van Gen. Maj. G.H. Christan; de componist was toen diens Kapitein-adjudant. Op de ‘Jour de l’amitié Franco-Néerlandais’ in La Courtine zou de mars geïnaugureerd worden door het Fanfarekorps der Genie, doch door een noodlottig vliegongeval met een Ned. Pipercub werden alle feesten afgelast. De mars werd als officiële mars van de 5e Divisie door Gen. Maj. Christan aanvaard. In Nederland bracht o.a. de J.W.F. Kapel deze mars reeds enige malen ten gehore."
Bron: Achterkant CD-hoes Op mars met de Johan Willem Friso Kapel o.l.v. Kapitein J.P. Laro
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars bij grote landmachteenheden.
Mars van de 1e divisie 7 december
Componist: J.P. Laro - Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht
Titel: Mars van de 1e Divisie 7 December
Muziekkapel 7 december divisie 1947
Salatiga, Midden-Java
De mars van de 1e divisie 7 december is een trotse mars over deze eenheid. De divisie werd opgericht in 1946 om orde en rust te gaan herstellen in Nederlandsch-Indië. Dit mondde uit in de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog.
De divisie ontleent zijn naam aan de rede van Koningin Wilhelmina op 7 december 1942 in Londen, waarin ze de toekomst van de relatie tussen Nederland en zijn overzeese gebieden besprak.
In 1958-1959 werd de divisie omgevormd tot een snelle inzetbare eenheid binnen de NAVO. Na de val van het IJzeren Gordijn werd de divisie ingezet voor vredesmissies in Bosnië en Afghanistan onder VN-mandaat. Op 1 januari 2004 werd de divisie opgeheven en werd de naam "7 December" toegekend aan de Luchtmobiele Brigade.
Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars bij grote landmachteenheden.
De Nederlandsche Leeuw Marsch
Componist: P. de Rook
Titel: De Nederlandsche Leeuw Marsch
De Nederlandse Leeuw, een gekroonde klimmende heraldische leeuw die in zijn rechterklauw een opgeheven zwaard en in zijn linkerklauw een bundel pijlen vasthoudt, is al eeuwenlang het symbool van de Nederlandse landstrijdkrachten. Deze leeuw vertegenwoordigt niet alleen de landsheer, maar ook de gewapende macht van het koninkrijk en de eenheid van de Nederlandse gewesten in de Unie van Utrecht.
Het wapen van de Nederlandse Leeuw gaat terug naar de Habsburgse tijd en heeft zich ontwikkeld tot een krachtig symbool dat in verschillende vormen door de eeuwen heen is gebruikt. Het zwaard staat voor de militaire macht en de bundel pijlen symboliseert de samenhorigheid van de verschillende gewesten. De Leeuw zelf is te traceren naar het helmteken van de Habsburgers en is door de opstandelingen tijdens de Tachtigjarige Oorlog verder geadopteerd als een teken van verzet en onafhankelijkheid.
In de loop der tijd heeft de betekenis van de Leeuw en het bijbehorende embleem evoluties ondergaan, maar de kern blijft: het symboliseert de verdediging van de Nederlandse soevereiniteit en de eenheid van het Koninkrijk. Tegenwoordig is de Nederlandse Leeuw een prominent onderdeel van het wapen en het logo van de Koninklijke Landmacht, waar het nog steeds de trots en de geschiedenis van de Nederlandse strijdkrachten vertegenwoordigt.
Dutch Army
Componist: A.C. van Leeuwen - onderkapelmeester Koninklijke Militaire Kapel van het regiment Grenadiers en Jagers
Staten van Holland
Componist: Anonymous
Deze mars wordt gespeeld bij ceremonies, zoals de ontvangstceremonie van de nieuwe bewindslieden van het Ministerie van Defensie in juni 2024. Het is een verwijzing naar een vroege vorm van democratie -geen moderne democratie zoals we die nu kennen- waarin een bestuursorgaan was vertegenwoordigd en gezamenlijke beslissingen werden genomen over belangrijke kwesties zoals belastingheffing, wetgeving en defensie.
De Staten van Holland waren het bestuursorgaan van het gewest Holland tijdens de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588–1795). Holland was het rijkste en machtigste gewest van de republiek en had een aanzienlijke invloed op het beleid van het gehele land. De Staten van Holland bestonden uit vertegenwoordigers van steden en adel. In totaal waren er 18 zetels, waarvan er 12 waren gereserveerd voor de belangrijkste steden, zoals Amsterdam, Leiden, Rotterdam, en Den Haag. De overige zes zetels vertegenwoordigden de adel. De steden hadden echter de meeste invloed, aangezien Holland een sterk verstedelijkte provincie was.
Hulde aan het leger
Componist: M. Somers
Titel: Hommage a l'Armée
In 't gelid
Componist: B.J.M. van der Werd
Titel: Mars In 't gelid
La fille du Régiment
Componist: Jos. Kessels
Titel: La fille du Régiment
Le plus beau regiment
Componist: Julius Jaeger
Titel: Le plus beau regiment
Opgedragen aan den Weledelgestrengen Heer P.R. Goudschaal, Kapitein Adjudant van het 1e regiment infanterie.
De Bataljonscommandant mars
Componist: J.H. Jansen
Titel: De Bataljonscommandant mars
Aangeboden door de onderofficieren van 12 Infanteriebataljon Garde Jagers aan de Luitenant-Kolondel der Jagers E.H. Neppelenbroek
De Luitenant Adjudant Mars
Componist: P. A. Stenz - Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers
Titel: De Luitenant Adjudant Marsch
Regiments-Adjudant-Marsch
Componist: L.L. Lips
Titel: Regiments-Adjudant Marsch
Onze Koningin
Componist: B.Wolf (Directeur der Oud-Hollandsche Kapel)
Titel: Onze Koningin - Defileermarsch voor het Nederlandsche Leger
Flink in de pas
Componist: L. Th. Felten
Titel: Marsch Militair - Flink in de pas
Op commando
Componist: M. Kleij
Titel: Op commando
Officierenhulde
Componist: M.J.H. Kessels
Titel: Officierenhulde
Opgedragen aan Z. Exc. Generaal C.J. Snijders, opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
Gecomponeerd tussen augustus 1914 en november 1918
Ontwaakt
Componist: Jos M.C. Haak
Titel: Ontwaakt
Aan den Heer Generaal-Majoor P. Kleijnhens, Chef voor het Bureau Ontwikkeling en Ontspanning der Gemobiliseerde Troepen
Tekst:
Waakt op, waakt op met trommelslag,
met trommel en trompet!
Het is geen tijd van slapen meer,
komt allen uit uw bed.
Komt neem de wapenen ter hand,
De vijand toch genaakt.
Staat pal voor 't lieve vaderland,
ontwaakt, ontwaakt ontwaakt!
Wij strijden, wij lijden,
voor God en Vaderland
Staat pal, staat pal. Al loeit d'orkaan
al schrijnt het oorlogswee.
Wij maken voor ons volksbestaan,
En strijden voor den vree!
Wij zweren allen eens van zin,
Nogmaals den eed van trouw.
Voor God, voor Land, voor Koningin,
Voor 't Rood, het Wit, het blauw!
Wij strijden, wij lijden,
voor Neerland en Nassau.
Te Wapen!
Componist: H.C. Wins (reserve-Kapitein der Landweer)
Titel: Te Wapen!
Landweermobilisatie-Marsch 1914
Gecomponeerd in 1915
Eerbiedig opgedragen aan den Hoogedelgestrengen Heer W.J.R. Lanzing, Reserve-Luitenant-Kolonel, Commandant van het 5e Bataljon Landweerinfanterie en aan de verdere Officieren tot het Bataljon behoorende, of daarbij gedurende de mobilisatie dienstdoende.
In 1915 bevond Nederland zich in een periode van spanning en onzekerheid. De mobilisatie van 1914, die was uitgeroepen als reactie op de uitbraak van de Eerste Wereldoorlog, had een diepgaande impact op de samenleving en het militaire apparaat. Hoewel Nederland neutraal bleef, waren de gevolgen van de oorlog in de buurlanden voelbaar. De angst voor een mogelijke inval en de noodzaak om het land te beschermen, leidden tot een hernieuwde focus op defensie en militaire organisatie.
De Landweer, een reservistenleger dat was opgericht om in tijden van crisis het reguliere leger te ondersteunen, speelde een cruciale rol tijdens deze mobilisatie.
Welkomst-groet Marsch
Componist: Fr. Dunkler - kapelmeester stafmuziek van het regiment Grenadiers en Jagers, latere Koninklijke Militaire Kapel
Titel: Welkomst-Groet Marsch
Militaire Mars
Componist: P.A. Stenz - Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers
Titel: Marche-Militaire
Mars: Mijn Groet
Componist: P.A. Stenz - Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers
Titel: Mijn Groet
Goedemorgen Mars
Componist: P.A. Stenz - Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers
Titel: Good-Morning
Geschreven in 1890
Eerste vredesklanken
Componist: P.A. Stenz - Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers
Titel: Eerste Vredesklanken Marsch
Geschreven in 1918 (waarschijnlijk)
Dilettanten Mars
Componist: P.A. Stenz - Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers
Titel: Dilettanten Marsch
Deze mars is waarschijnlijk geschreven als een satirische of humoristische mars, bedoeld voor een gelegenheid waarin de militaire sfeer op een luchtige manier werd belicht. In de periode tussen 1900 en 1919, toen de mars waarschijnlijk werd gecomponeerd, werd muziek in het leger vaak gebruikt om het moreel te bevorderen en om een gevoel van kameraadschap en traditie te versterken.
Het gebruik van het woord "dilettant" (wat verwijst naar iemand die iets beoefent zonder er een diepgaande of professionele kennis van te hebben) suggereert dat de mars mogelijk een knipoog was naar mensen die in militaire functies werden geplaatst zonder de nodige ervaring of toewijding.
Bruilofts Mars
Componist: P.A. Stenz - Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers
Titel: Bruilofts-Marsch
Het huwelijk van een officier in de militaire traditie was een plechtige en sociale gebeurtenis, vaak begeleid door formele rituelen en militaire tradities. In de 19e en vroege 20e eeuw werd het huwelijk van een officier gekarakteriseerd door traditie en ceremonie. Een belangrijk element was de muziek, zoals de Bruiloftsmars van Stenz, die vaak werd gespeeld om de plechtigheid te markeren en de verbinding tussen persoonlijke en militaire plichten te onderstrepen. Het huwelijk werd georganiseerd met respect voor de militaire hiërarchie, waarbij de aanwezigheid van andere officieren en ranghoge functionarissen gebruikelijk was. De bruidegom trouwde vaak in militaire tenue, wat de verbondenheid met zijn plicht benadrukte. De protocollen waren strikt en weerspiegelden de discipline en tradities van het leger. Een essentieel onderdeel van de ceremonie was de erehaag, waarbij collega’s van het regiment zich langs het pad opstelden, met zwaarden of geweren in de hand.
Naar de toekomst
Componist: Sam Vlessing
Titel: Vers l'Avenir Marche
A mon ami Joh. Schuitemaker
Gecomponeerd 1929/1930.
De mars Vers l’Avenir (Naar de toekomst) is een militaire compositie van Sam Vlessing, opgedragen aan zijn vriend Joh. Schuitemaker. Wie deze Schuitemaker precies was, is niet bekend.
Rond 1929-1930 woonde Vlessing in IJmuiden en componeerde diverse marineliedjes en militaire marsen. Vermoedelijk hangt dit samen met de uitbreiding van het sluizencomplex bij Fort IJmuiden in dezelfde periode. Fort IJmuiden is een belangrijk verdedigingswerk aan de monding van het Noordzeekanaal en onderdeel van de Stelling van Amsterdam. De uitbreiding van de sluizen vergrootte de toegang tot de haven van Amsterdam aanzienlijk en versterkte de strategische betekenis van het gebied. Deze vooruitgang en de daarmee gepaard gaande positieve blik op de toekomst, verklaart ook de titel van de mars.
Het Erekruis
Componist: Maurits Samehtini
Titel: Croix d'Honneur, Marche Militaire
Mars Heroique
Componist: A.C. van Leeuwen - onderkapelmeester Koninklijke Militaire Kapel van het Garderegiment Grenadiers en Jagers
Titel: Mars Heroique
Gecomponeerd in augustus 1924 te Den Haag. De directiepartituur is in 1959 door de componist zelf 'herzien'.
Marsch de Taptoe
Componist: Onbekend
Titel: Marsch de Taptoe
Deze mars was in gebruik bij het Nederlandsche leger tijdens de Spaanse successie-oorlog 1702-1713.
Herdenkingsmuziek
'Adieu' - Marche Funèbre
Componist: N.A. Bouwman - kapelmeester Koninklijke Militaire Kapel van het regiment Grenadiers en Jagers.
Titel: 'Adieu' - Marche Funèbre